Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 12 (318) z dnia 10.06.2012

Urlop wychowawczy nauczyciela

1) Nauczycielka po urlopie macierzyńskim (podstawowym i dodatkowym) będzie korzystała do 31 sierpnia br. z urlopu wypoczynkowego. Obecnie wystąpiła z wnioskiem o roczny urlop wychowawczy. Do kiedy należy udzielić jej tego urlopu?

Urlopu wychowawczego należy udzielić do 31 sierpnia 2013 r.

Zasady korzystania z urlopów wychowawczych przez nauczycieli szkół publicznych reguluje ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.), dalej ustawa, a w sprawach w niej nieuregulowanych Kodeks pracy i rozporządzenie wykonawcze (art. 91c ust. 1 ustawy).

W Karcie Nauczyciela określono terminy rozpoczęcia i zakończenia urlopu wychowawczego oraz możliwość rezygnacji z niego związane ze specyfiką pracy placówek feryjnych. Zgodnie z art. 67a ustawy, z wnioskiem o udzielenie urlopu wychowawczego nauczyciel występuje do organu, który nawiązał z nim stosunek pracy. Wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego powinien zostać zgłoszony co najmniej na 1 miesiąc przed wskazanym terminem rozpoczęcia tego urlopu. Jak wynika z art. 67a ust. 3 ustawy, termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na dzień poprzedzający rozpoczęcie roku szkolnego. W takim przypadku, jeśli we wniosku wskazano inną datę, termin udzielonego urlopu ulega odpowiedniemu skróceniu, a na wniosek nauczyciela - odpowiedniemu przedłużeniu. Reguła ta nie ma zastosowania, jeżeli urlop wychowawczy został udzielony w wymiarze nieprzekraczającym 1 miesiąca.

Ze względu na fragmentaryczny zakres regulacji urlopów wychowawczych zawartej w ustawie w pozostałym zakresie należy stosować przepisy powszechnie obowiązujące. Chodzi o rozwiązania przyjęte w art. 186-186⁶ K.p. oraz w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania urlopu wychowawczego (Dz. U. nr 230, poz. 2291). Do urlopów wychowawczych nauczycieli szkół publicznych stosuje się regulacje kodeksowe oraz powołanego rozporządzenia w m.in. zakresie nabycia prawa do urlopu, wymiaru urlopu, treści wniosku o urlop, ochrony stosunku pracy, możliwości korzystania z urlopu przez obydwoje rodziców.

W przypadku wykorzystywania urlopu wychowawczego nauczyciel nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z dniem rozpoczęcia ferii szkolnych (zimowych) przypadających po zakończeniu urlopu wychowawczego.

Nauczycielowi, który w związku z rozpoczęciem urlopu wychowawczego nie mógł wykorzystać przypadającego w okresie letnich ferii szkolnych urlopu wypoczynkowego, do którego nabył prawo - termin zakończenia urlopu wychowawczego powinien przypadać na koniec zajęć szkolnych.

Nauczycielka od 1 lutego 2010 r. do 31 sierpnia 2011 r. przebywała na urlopie wychowawczym. Następnie urlop ten na jej wniosek został przedłużony do 29 czerwca 2012 r.

Urlop wychowawczy prawidłowo udzielono do końca trwania zajęć szkolnych. W czasie ferii letnich w 2012 r. nauczycielka będzie korzystała z urlopu wypoczynkowego, do którego nabyła prawo w 2010 r. (art. 67c ust. 2 ustawy).

2) Czy nauczyciel może zrezygnować z udzielonego mu urlopu wychowawczego?

Dopuszczalność przerwania urlopu wychowawczego reguluje art. 67b ustawy. Na podstawie powołanego przepisu nauczyciel może zrezygnować z udzielonego mu urlopu wychowawczego:

• w każdym czasie - za zgodą organu udzielającego urlopu,
   
• z początkiem roku szkolnego - po uprzednim zawiadomieniu organu udzielającego urlopu, co najmniej na 3 miesiące przed zamierzonym terminem podjęcia pracy.

Nauczycielka, której udzielono 2-letniego urlopu wychowawczego do 31 sierpnia 2013 r. w marcu br. złożyła wniosek o przerwanie urlopu i dopuszczenie jej do pracy z dniem 1 maja br.

Pracodawca wobec braku możliwości zapewnienia pracy od wnioskowanego terminu, poinformował nauczycielkę o możliwości podjęcia pracy od 1 września br. Zgoda pracodawcy na przerwanie urlopu nie jest wymagana, jeśli nauczyciel zamierza wrócić do pracy z początkiem roku szkolnego. W takim przypadku wystarczające jest zawiadomienie pracodawcy z 3-miesięcznym wyprzedzeniem.